Factfree-politics en populisme ook in lokale politiek?Een paar opmerkelijke ontwikkelingen in de afgelopen week. Dinsdag een eerste debat over de woningbouwplanning in de Achterhoek. Voorafgaand door veel zienswijzen van mensen die verontrust, boos of zelfs woedend reageren. Het bontst maakte Haarts Belang het door het College van diefstal te beschuldigen. Het college – niet heel erg geholpen door de coalitiepartijen- zal het moeilijk krijgen om het zgn. Stoplichtmodel ongeschonden door de raad te krijgen. Daar waar het in Oude IJsselstreek en Bronckhorst bijna geruisloos de raad passeerde. Wat opvalt is dat de discussie zuiver op emotionele argumenten gevoerd wordt. Dan worden cijfers van gerenommeerde instituten en bewezen in het verleden gewoonweg ontkend. Het college is ook niet altijd even handig als het gaat om consistentie in de cijfers. En natuurlijk kan iedereen –al of niet na lang zoeken- wel een voorbeeld bedenken om het eigen gelijk te bewijzen. Echter het gaat om de “stip op de horizon”. Welke woningen, welke kwaliteit, welke aantallen moeten er in de gemeente in 2030 staan. En wat voor soort woningen moet je dan nu bijbouwen en welke afbreken. Dat vereist visie en over het korte termijn belang heenstappen. Dan is het natuurlijk heel makkelijk, zoals Meerdink z’n partij doet, om populistisch te roepen dat geen enkele prognose klopt, dat er elk jaar in Lintelo nog een woning bij is gekomen en dat als we de jongeren maar hier houden er helemaal geen krimp is. Dat zijn gevaarlijke aannames voor de toekomst. Je maakt er je kiezers op korte termijn blij mee, want ze mogen dan hun huiske bouwen en je kunt de buurtschappen intrekken met de boodschap: “kijk dat hebben wij voor jullie klaargemaakt”. Als er in diezelfde buurtschappen over 15-20 jaar leegstand is, huizen onverkoopbaar zijn, de bevolking sterk verouderd is, zul je HMV daar niet zien. Ook GB en CDA neigen naar zo’n korte termijn visie voor hun kiezers in de buurtschappen. Wij pleiten voor de stip op de horizon en ook met oog voor de nood van individuele mensen. (Dat zijn er niet zo heel veel)
Woensdagavond prezen alle burgemeesters hun gemeente de hemel in en impliciet ook de Achterhoek als regio met de meeste patenten, smart industries, kortom: eigenlijk is de Achterhoek het paradijs op aarde. Het gaat hier economisch hartstikke goed, er zijn innovatieve bedrijven, goede no.1-voorzieningen. Wat is dat toch met die benoemde bestuurders dat ze altijd als een soort vertegenwoordigers rondtrekken met de boodschap dat het bij hen …ste, …ste, ….ste is. Natuurlijk zijn we allemaal trots op onze Achterhoek, maar laten we nou eens zien dat de “benefits”ook bij de gewone Achterhoekers terecht komen. En dat water, lucht en bodem schoner worden.
Wij misten daardoor die avond de Wereld draait door, waar Jan Terlouw zijn recht-uit-het-hart oproep deed om werk te maken van het buitenklimaat en het binnenklimaat. Hij kan spreken met gezag. En ook hier verwondert het mij altijd weer dat er nog “klimaatsceptici”zijn die gewoon ontkennen dat wij een milieuprobleem hebben. Dat gebeurt dichtbij en ver weg. LTO-boeren die denken dat het “plussenbeleid” goed is voor mens, boer en milieu. Trump die smeltende ijskappen gewoon ontkent. Ook hier gaat het weer niet om het absolute gelijk van je eigen opvattingen maar vooral om de feiten. Die worden soms door emotionele argumenten overschaduwd. En dan ga je weer op weg van de “fact-free-politics”. Ontkennen helpt niet. Het helpt wel dat je met elkaar in gesprek gaat, over een oplossing. En van te voren duidelijk maakt wat je uitgangspunt is: je eigen portemonnee, bedrijfsleven, natuur en natruurlijke bronnen, leefbaarheid, eerlijk delen.
In de krant van zaterdag stond een opmerkelijke analyse van de Boston Consulting Groep, een als een nogal conservatief adviesbureau bekend staande club. Zij gaven een analyse van de ongelijkheid in de “westerse wereld”. Niet alleen economische ongelijkheid maar juist maatschappelijke ongelijkheid is er de oorzaak van dat mensen achterblijven. Zij zien vier oorzaken: de onzekerheid op de arbeidsmarkt, het verschil in kwaliteit (ziekte, levensverwachting) van laag- en hoogopgeleide mensen; de horizontale verzuiling (ieder trekt zich terug in zijn eigen sociale groep) en de transparantie (mensen met een schamel loontje zien de uitspattingen van Trump c.s.)
Daar hebben wij als lokale politiek ook een taak. Bestrijding van ongelijkheid begint bij onderwijs en “verheffing van het volk”. Kunnen we genoeg aan bijdragen.
Reageren? Joop.wikkerink@progressieve-partij.nl