De wat ruimere ring om de bedoelde locatie heen van de beoogde asielopvang aan de Singelweg (’t Slaa, Grote Maote) was uitgenodigd voor de tweede informatieavond. Naar aanleiding van opmerkingen vooraf had onze communicatie-afdeling aangegeven dat deze bijeenkomst ook openstond voor raadsleden en de schrijvende pers (er mochten geen opnamen gemaakt worden). Daarom is over deze avond wel het een en ander in de media geschreven is, maar ook zijn er geen foto’s gepubliceerd vanwege privacyredenen. Wat opviel dat er buiten de kerkzaal geen demonstranten aanwezig waren, zoals die maandag daarvoor wel.
Binnenin de zaal ging het er wel soms fel aan toe, hoewel we in den lande natuurlijk ook andere beelden zien. Was maandag eigenlijk het hoofdpunt de locatie, donderdag ging het hoofdzakelijk om het proces van besluitvorming en de garanties die gemeente en COA kunnen geven voor de veiligheid.
Proces
Over het proces. Natuurlijk zijn het college en hun ambtenaren hier al een tijd mee bezig. Al in 2023 hebben we een lijst gemaakt van mogelijke huisvesting voor doelgroepen. Dat was tijdens het begin van de Oekraïnecrisis toen we opvangplekken zochten voor die ontheemden. Dat is onderdeel van een constante zoektocht naar locaties voor woningbouw en voorzieningen. De gemeenten hebben nl. de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van doelgroepen, vastgelegd in diverse wetten. Daaronder: statushouders, daklozen, mensen uit beschermd wonen, mensen met een psychiatrische achtergrond. Dus we moeten constant de mogelijkheden in de gaten houden. Daaronder dus ook locaties voor asielzoekers. We hebben aan de hand van enkele criteria een scan laten maken van 6+1 locaties (er werd een locatie op het industrieterrein aan toegevoegd door de raad). Samen met het COA hebben we ook hun criteria langs deze 7 locaties gelegd en daar kwam dus de locatie Singelweg uit.
Invloed
Het aanwijzen van een locatie is de bevoegdheid van het college. Vervolgens zijn er vele gesprekken geweest met het COA om ons idee te toetsen: 40 huizen (flex) voor 10 jaar op locatie Singelweg inclusief dienstengebouwen en een afgerond dienstenpakket bestaande uit bijv. beveiliging, gezondheidszorg en sociaal-cultureel werk, taallessen, dagbesteding en begeleiding naar werk. Dat is het voorstel dat het college aan de raad voorlegt, waarschijnlijk direct na de vakantie. De gemeenteraad geeft een bindend advies over de de bopa-procedure ( de buitenplanse omgevingsplanactiviteit). Daar moet nog wel verdere uitleg over komen. Als de gemeenteraad akkoord gaat dan moet ook de bestemming gewijzigd worden. Daar is de normale zienswijze procedure op van toepassing. Is de bestemming gewijzigd dan kan de COA een omgevingsvergunning vragen (en kunnen de omwonenden een beroep doen op een schaderegeling i.v.m. waardedaling van hun huis). De meest gunstige procedure leidt tot de bouw in het 3e kwartaal van 2027.
Veiligheid
De veiligheid op het terrein is een verantwoordelijkheid van het COA. Het gaat dan om inrichting, lichtpunten, maar ook 24-uursbeveiliging en snelle alarmring. De veiligheid buiten het terrein is een verantwoordelijkheid van de burgemeester. Hij gaat over inzet van boa’s en politie. Maar wat minstens zo belangrijk is dat veiligheid ook een ding voor de buurt is. Een goed georganiseerd netwerk kan bij onraad meteen de politie contacten. We hebben met Estinea de mogelijkheid besproken om net zoals we deden bij de Nijverheidsweg (opvang Oekraïners) een speciaal telefoonnummer in te stellen. COA heeft tijdens de bijeenkomsten ook aangegeven dat het hun grote belang is dat het veilig en rustig is in de opvang.
AZC Winterswijk
Tijdens de avond was ook steeds aanwezig dhr. Marc Muis. Hij is locatiemanager COA Winterswijk. Hij kon de praktijkvoorbeelden vanuit de laatste 3,5 jaar dat hij verantwoordelijk is voor de locatie noemen. In 2024 zijn er bijvoorbeeld 21 incidenten geweest waarbij politie of ambulance moest komen. Er zijn incidenten tussen bevolkingsgroepen en in de relatiesfeer. Als het in een woning uit de hand loopt wordt er overgeplaatst.
Respect
Tijdens de bijeenkomst (zie ook de persverslagen) werd ook aangegeven dat er een morele plicht is van onze samenleving. Ook gezien de pas geleden 4 mei viering. Iemand anders gaf ook aan dat ze erg geschrokken is van de haatdragende reacties op spandoeken en op sociale media. Beiden kregen een applaus. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de harde taal vaker applaus kreeg. Gelukkig niet toen twee mensen aangaven dat ze het recht in eigen hand zouden nemen als ze “er last van hadden”. De burgervader sloot dan ook af dat verschil van mening met respect voor de ander besproken moeten worden. “Je tegenstander is nog niet je vijand”.
Uitdagingen
Onze grootste uitdaging is de zorgen serieus nemen (en die zijn serieus), aangeven welke maatregelen we gaan nemen in overleg met bewoners en klankbordgroepen (binnen de wet- en regelgeving) en in de tussentijd ook een informatiecampagne starten over allerlei aspecten die nu bij de bewoners onzekerheid en angst oproepen. Het zou mooi zijn als ook vrijwilligers daarmee gaan helpen. Maandag en donderdag zijn er informatieavonden voor de inwoners van de gemeente. Er is veel te lezen op opvang@aalten.nl
Joop Wikkerink