Donderdag middag eerst een behoorlijk pittige vergadering van de wethouders in het sociaal domein. Gelukkig loopt de aanbesteding voor de jeugdzorg, en wmo begeleid/huisvesting goed. Maar ook hier speelt de wispelturigheid van den Haag ons parten. Na de vergadering (om 15.00 uur) had ik alle beleidsmedewerkers en wethouders uit de Achterhoek uitgenodigd voor een lezing en discussie op een bijzondere locatie: de Koppelkerk in Bredevoort.
“Als we dat geweten hadden”.
Daar was aanwezig Marcel Ham, journalist, hoofdredacteur van het tijdschrift Sociale Vraagstukken en schrijver van het boek: “Als we dat geweten hadden”. Een bundel met zo’n 20 interviews met (ervarings-) deskundigen uit en over het zgn. sociaal domein en dan met name de decentralisaties van exact 10 jaar geleden. Toen werden drie wetten met een vette korting richting gemeenten gekieperd. De gedachte was dat gemeenten dichter bij hun inwoners staan en dus beter in staat zijn dichtbij de hulpvraag te beantwoorden. Een stelselwijziging was ook wel nodig omdat het op verschillende vlakken mis ging. Dus doelen waren o.a. “normalisering en medicalisering”, meer invloed voor professionals en de inwoners zelf, minder hulpverleners in een gezin (één gezin, één plan, één professional). Wat is daar nu allemaal van terechtgekomen? De geïnterviewden zijn nogal kritisch. Maar ook wel reëel: “Als we niet gedecentraliseerd hadden, was de situatie nog veel ernstiger geweest”. “Het is veel te veel over “helpen” van mensen gegaan. ”Er zit zoveel verschil in gemeenten: Rotterdam en Amsterdam maken gebruik van ervaringsdeskundigen, anderen niet” “Het zou goed zijn als gemeenten elkaar dwingender gaan aanspreken”.
Meningen van de beleidsmakers
De “zaal” roerde zich aardig. Sommigen die wat langer meeliepen zagen wel verbeteringen t.o.v. 10 jaar geleden. Maar we zijn er nog lang niet. In de Achterhoek gebeuren in samenwerking met zorgorganisaties ook mooie dingen: bestuurlijke overleggen, gezamenlijke monitoren. Daarbij helpen –volgens sommigen- aanbestedingen niet. Je moet juist met lange lijnen werken: het duurt nu eenmaal lang om beleidsveranderingen teweeg te brengen. Men wees er terecht op dat de wereld in 10 jaar ook wel pijlsnel veranderd is. Vooral de houding tegenover de overheid en de verdraagzaamheid jegens elkaar heeft toch wel een knauw gekregen. Ik kreeg ook wel steun voor mijn pleidooi voor één grote ondersteuningswet in plaats van drie of vier wetten die allemaal hun eigen regeltjes, uitgangspunten en verantwoordingsmechanisme hebben. De mensen die ik sprak vinden het een hele leuke middag als een soort afsluiting van een loodzwaar “seizoen”. De inleider bleef als een volleerd schrijver nog lang na om de boeken voor wie dat wilde te signeren.
Joop